Enerji nakillerinde ve binaların elektrik tesisatında kullanılan kablolar, 300 Volt’dan 1 kVolt’a kadar çalışma gerilimine sahip, farklı özelliklerde ve farklı kullanım alanlarına uygun olarak üretilmektedir. Bu bakımdan çok damarlı veya tek damarlı olabilirler. Ayrıca dağıtım dolap ve panoları içinde, sabit tesislerde, bir kablo borusu içinde sıva altında veya üzerinde ya da kapalı kuru mekanlarda kullanılırlar. Keza yüksek sıcaklığın gerekli olduğu alanlarda veya fazla mekanik zorlamaların olmadığı iç alanlarda ya da toprak altında kullanılan çeşitleri de vardır.
Bazı kablolar halojensiz özelliktedir. Bunlar alev iletmeyen bir veya çok damarlı enerji kablolarıdır ve genelde insanların çok kalabalık olduğu yüksek katlı binalarda, alışveriş merkezlerinde, okullarda, hastanelerde ve bunlar gibi yangına hassas alanlarda tercih edilmektedir. Yangına dayanıklı kablo çeşitlerinde iletkenler üzerinde mika bant bulunmaktadır. Bu sayede bir yangın durumunda enerji iletimi, ilgili standartlarda açıklanan süre boyunca devam eder.
Kablo Testleri
Bu bakımdan kabloların güvenilir olması son derece önemlidir. Sadece insan sağlığı bakımından değil çevre güvenliği açısındandan kabloların belli testlerden geçmesi gerekmektedir. Yetkili laboratuvarlarda gerçekleştirilen bu testlerde hem yürürlükte olan yasal düzenleme esaslarına hem de yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standart koşullarına uyulmaktadır.
Laboratuvarlarda yapılan bu testler genel olarak üç ana başlık altında gerçekleştirilmektedir: elektriksel testler, mekanik testler ve kimyasal testler.
1. Kablolar İçin Yapılan Elektriksel Testler
Kablolar neticede elektrik enerjisini ileten araçlardır ve bu bakımdan kullanım alanları göz önünde tutulursa, yüksek riskler taşımaktadır. Bu bakımdan bir tehlike durumunda sağlayacakları dayanıklılık ve koruma çok önemlidir. Yapılan elektriksel testler, kabloların dayanıklılığı konusunda önemli ipuçları vermektedir.
Konutlarda, işyerlerinde, hastanelerde, sinema ve tiyatrolarda, alışveriş merkezlerinde, okullarda, havaalanlarında ve daha sayısız birçok yaşam merkezinde kablolar kullanılmaktadır. Bu kabloların bir yangın durumunda şu özellikleri sağlaması gerekmektedir:
Bu özellikler ancak elektriksel testler ile ortaya konulabilir. Kablolara yapılan başlıca elektriksel testler şunlardır:
2. Kablolar İçin Yapılan Mekanik Testler
Bu testler sırasında amaçlanan kabloların mekanik güçlere karşı gösterdiği dayanıklılığın ölçülmesidir. Herhangi bir tehlike durumunda kabloların sağlayacakları dayanıklılık ve koruma çok önemlidir. Mekanik testler, kabloların dayanıklılık düzeyini belirlemek için yapılmaktadır.
Kablolara yapılan başlıca mekanik testler şunlardır:
3. Kablolar İçin Yapılan Kimyasal Testler
Bu testler ile kabloların, elektriksel ve mekanik etkenlerin dışında bir de kimyasal faktörlere karşı gösterdiği dayanıklılık ölçülür. Kimyasal testler, kabloların kimyasal faktörlere karşı dayanıklılık seviyesini tespit etmek için yapılmaktadır.
Yapılan başlıca kimyasal testler şunlardır: